De Congostro chéganos outro testamento do burro/burra. Débolle a Carlos de Congostro este texto que me deixou nos anos noventa. É un intento dos mozos de recuperar unha tradición que sabían que existía entre os seus maiores. No último verso do testamento é onde pon que é dos anos noventa do século pasado.
Os veciños cando se enteran da morte da burra corren a pedir unha parte. A outros veciños o reparto da parte de burra venlles por obligación. Neste reparto tamén hai quen pregunta polas partes dos elementos de amarre das bestas como o albardón ou a cabezada.
Como en outros testamentos, ainda que neste timidamente, inténtase que os veciños non se enteren da morte da burra. No presente testamento é unha recomendación dunha veciña.
 |
| Congostro. Setembro do 1996. Sacando o estrume da corte. |
Como estamos no entroido
unhas festa tan invernal
falamos da burra do Brea
que non lle pareza mal.
unhas festa tan invernal
falamos da burra do Brea
que non lle pareza mal.
Hola Sr. Brea!
A que xogamos, os dados ou o parchis?
ou millor miramos as noticias,
ue veñen hoxe no pais?
Subindo por San Miguel
na entrada desta grande ciudad
está a familia do Brea
que moi disgustada está.
Na primavera pasada a burra púxose mal
medráronlle os cascos, hincharonlle as tripas
e morreu a moi famosa burra
sen acordar o carnaval.
A burra era moi xeitosa
non era nada alocada
solo en cierta ocasión
sein que nadie se enterse
apareceulle preñada.
Para que a burra non sufrise
non a levaba a ferraña
arreaba cos feixes o Bres
e a burrica na cabaña.
Carmen querialle moito
e coidaba ben coidada
según dixo Vicenta, lavalle as orellas
e hasta os dentes lle limpaba.
A mañá ás nove e media
dáballe unha auguiña quente
e a unha, antes da comida
dáballe unha fariña cunhas pingas
de augardente.
Entrou Manolo o curral
decindo; Hai Carmen, a miña Carmiña!
a burra de salud pouca goza
trai ese xarabe que trouxo Enriqueta
de Zaragoza.
Chegou Conchita de Ourense
correndo e decindo:
ca autopsia non hai problema
xa falei co forense.
Mais tarde chegou Maria Dolores
viña a muller toda disgustada,
Que recuerdo me deixou a burra?
será o albardón ou será a cabezada.
Estando a burra difunta
apareceu Pepe Ogando
chegou caido do cielo
pa axudar a botala o carro.
Subín Benita de Santandré
apoiada no pau dun toxo
pa que non cheire mal a burra
enterrámola no barroso.
Subiu rápido Francisca de Santrandé
chorando desde o salgeuiriño
pa pedirlle a piel a Carmen
pra facer un abriguiño.
Díxolle a súa sobriña Concha
tu sempre andas dando a alborada
pídelle as tripas a burra
pra facer unha callada.
Antes de todo esto díxolle Carmen a Manolo
E millor ir avisando os veciños
como a carne vai ser pouca
vaille repartinto o fuciño!.
 |
| Congostro. Aira da Moa. |
Enterouse Maruja a de Clarita
unha rapaza estudiada e lista
co asunto da dentamia non teñades problema
daimo a min que estudiei para dentista.
unha rapaza estudiada e lista
co asunto da dentamia non teñades problema
daimo a min que estudiei para dentista.
Soupo o tío José Braulio
e mandou ala todo disgustado
quero facer unha brocha de afeitar
por favor deixaime o rabo!.
O seu cuñado Celso de Reboreda
home iste moi divertido
pediulle o sarrizo da burra
para facer un tiroliro.
Eduardo e Francisca
chegaron alá con todo apuro
mentras non compredes burra
deixamosvos o noso burro.
A noticia tamén chegou onda Benito e Clarita
que subiron por ahí arriba a paso lento
se non tendes sitio na Brea
levámola nos para a Plaza do Axuntamento.
Por medio do teléfono chamaron a Florita
e con esta noticia agarrou unha pesadilla
non lle encargou outra cousa as primas
que lle gardaran os cascos para facer
unhas zapatillas.
No medio de este entroido
e desta moi grande algarabía
quixeronlle examinar o cerebro da burra
e déronllo a José Antonio do Revira
que estudiou Psicoloxía.
La burra murió de joven
no llegó a ser abuela
aunque Rosita la de Angelita
quiso aprenderla a reir como
ella en Venezuela.
Como o Brea ten tres mozas
e queren ser costureiras
cas costeliñas da burra
van facer unhas tiseiras.
A máis novas das tres irmás
que ela é a máis coqueta
cando a burra suspirou
despediuse de Enriqueta.
As mozas do pueblo
miraban o Brea de lado
como a burra non se pintaba
ise era un recuerdo moi apropiado.
Cando a burra morreu
bateu ca cabeza no chao
como é cousa que non se derrama
mandáronlla ás rapazas de Manolo e Felisa
pa que a comeran en Bilbao.
Enterouse a Rosa Braulia
que a Carmen lle é tía
Ai Carmen miña Carmiña
esto había que calar o pico
que a desgracia xa pasou
dame as orellas da burra
pa facer un abanico.
Como esto é unha desgracia
e a burra xa non ten cura
dámolle a lengua da burra
a Carliño do señor Rúa.
Estando lendo o testamento
chegou o home de Lina
Eu, tal cousa nunca vin
daime a vexiga da burra
para inflala en Verín.
 |
| Roda de carro en Santo André. |
Chegou a Concha de Vicenta
que a Manolo lle é afillada
A burra tiña bos xamós
quixeronnnos vender no Porriño
deronllos a José Primitivo
por aquelo de veciño.
A burra orneaba ben
orneaba que era unha delicia
deixanlle de recordo
a garganta de Felicia.
A burra orneaba como unha sirena
tamén facía o contrabaixo
Felicia non lle gustou
por eso escapou pra baixo.
O home da Concha de Santrandé
é moi formal
deronlle os tetos da burra
que non lle pareza mal.
Como o Brea é matachín
dividiu a carne da burra en trozos
meteu os osos na nevera
pra repartirllos os mozos.
A burra tiña as uñas grades
cousa que é sin razón
a última vez que llas cortou
arrendondoullas Manolo Cardón.
Despedimos a burra do Brea
esta foi unha grande historia
que Dios a teña no ceo
eternamente na gloria.
E como a carne da burra era moi boa
non se come con polenta
este foi, o primeiro testamento
da década dos noventa.
 |
| Vello candil en Santo André. |
